Prawa i obowiązki komornika – podstawa prawna
Uprawnienia oraz obowiązki osoby wykonującej zawód komornika reguluje ustawa z dnia 22 marca 2018 o komornikach sądowych i egzekucji. Zgodnie z ustawą, komornik sądowy w Polsce ma status funkcjonariusza publicznego.
Obowiązki związane z zawodem komornika – co do nich należy?
Komornik podczas wykonywania swojego zawodu jest zobowiązany do tego, by wykonywać czynności w zgodzie z obowiązującymi:
- przepisami prawa,
- wyrokami sądów,
- zarządzeniami organów nadzoru administracyjnego
- zasadami etyki zawodowej.
Ponadto, jest on zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej w kwestiach dotyczących spraw, które prowadzi.
Podczas wykonywania obowiązków służbowych poza swoją kancelarią, komornik jest zobowiązany do legitymowania się za pomocą identyfikatora; z drugiej strony, ma on prawo legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości.
Na komorniku ciąży również obowiązek przestrzegania terminów przekazywania egzekwowanych należności wierzycielowi.
Do obowiązków wynikających z wykonywania zawodu należy również coroczne składanie oświadczenia majątkowego.
Co ważne, komornik ma zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, sprawowania funkcji takich, jak członkostwo w zarządzie czy radzie nadzorczej oraz posiadania więcej niż 10% akcji w spółkach prawa handlowego.
Dodatkowa aktywność zawodowa komornika może być związana jedynie z działalnością dydaktyczną bądź naukową.
W przypadku występowania w charakterze strony lub uczestnika postępowania, komornik ma obowiązek powiadomienia o tym fakcie prezesa danego sądu rejonowego.
Komornik jest zobowiązany do niezwłocznego naprawienia wyrządzonej na skutek działania niezgodnego z obowiązującym prawem szkody. W związku z tym, na komorniku ciąży obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC).
Nie tylko obowiązki – co wchodzi w zakres praw osoby wykonującej zawód komornika
W ramach wykonywanych obowiązków, tzn. przeprowadzania egzekucji na dłużnikach, komornik ma prawo do zajmowania:
- wynagrodzeń z tytułu umowy o pracę – max. 50% miesięcznego wynagrodzenia, w przypadku długów alimentacyjnych jest to 60%. Co ważne, kwota wolna od zajęcia jest równa wysokości wynagrodzenia minimalnego.
- wynagrodzeń z tytułu umowy zlecenia/umowy o dzieło (tzw. umów cywilnoprawnych) – w tym przypadku nie istnieje kwota wolna od zajęcia, choć jeśli dłużnik wykaże, że wynagrodzenie to stanowi jego jedyne źródło utrzymania, komornik może zastosować taki sam limit jak w przypadku umowy o pracy.
- środków na rachunku firmowym dłużnika (ale nie konta firmowego spółki!) – do wysokości zadłużenia. Komornik nie może jednak zająć kwot przeznaczonych na takie wydatki, jak: wynagrodzenia pracowników, alimenty.
- środków na koncie osobistym – do wysokości kwoty wolnej od zajęcia.
Ponadto, komornik jest uprawniony do przeprowadzania egzekucji z nieruchom*ości, rzeczy ruchomych, wierzytelności oraz praw majątkowych o innym charakterze.
Komornik nie może z kolei zająć należących do dłużnika: przedmiotów urządzenia domowego, żywności, opału, zwierząt zapewniających wyżywienie rodzinie dłużnika, ubrań itd. oraz takich źródeł dochodu, jak: zasiłki, dodatki rodzinne, alimenty.
FAQs
Głównym zadaniem komornika są czynności egzekucyjne, które mają za zadanie rozstrzygnąć roszczenia cywilne. Jego zadaniem jest ściągnięcie majątku od dłużnika, by pokryć należności u wierzyciela. Egzekucja komornicza nie może jednak zostać przeprowadzona od razu.
Co się robi u komornika? ›
Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje egzekucji:
egzekucja świadczeń pieniężnych (zajęcie pensji dłużnika), egzekucja świadczeń niepieniężnych (zajęcie i licytacja ruchom*ości), egzekucja z nieruchom*ości (zajęcie i licytacja).
Czym zajmuje się komornik? ›
Podstawowym zadaniem komornika sądowego jest prowadzenie egzekucji sądowej, w ramach której, przy zastosowaniu określonych środków przymusu, dąży do wyegzekwowania (ściągnięcia) z majątku dłużnika należności dla wierzyciela, czyli np. dla banku z tytułu niespłaconego kredytu.
Co może zrobić komornik sądowy? ›
W tym celu może:
- zająć i sprzedać ruchom*ości (np. samochód) i nieruchom*ości (np. dom) stanowiące własność dłużnika,
- zająć wynagrodzenie za pracę, rentę, emeryturę oraz dochody z innych tytułów,
- zająć rachunki bankowe dłużnika, wierzytelności i inne prawa majątkowe.
Jeśli chodzi o rzeczy, których komornik nie może zająć to takie, które uznaje się za niezbędne do życia (np. pralka, lodówka), przedmioty służące do nauki, rzeczy nienależące do osoby zadłużonej. za pośrednictwem komornika do sądu właściwego ze względu na siedzibę jego kancelarii.
Co może zrobić komornik jak nic nie mam? ›
Jeśli dłużnik nie ma z czego spłacać zadłużenia, tym samym komornik nie ma z czego ściągnąć długu, taka egzekucja jest bezskuteczna. Należy wówczas złożyć pismo do wierzyciela, informując go o danej sytuacji. Jeśli ten w terminie 7 dni nie złoży wniosku, następuje umorzenie egzekucji komorniczej.
Co komornik zajmuje w pierwszej kolejności? ›
Co najpierw zajmuje komornik? Przyjęte jest, że w pierwszej kolejności zabezpiecza się środki zgromadzone na rachunku bankowym należącym do dłużnika. Kolejnym krokiem jest zajęcie jego wynagrodzenia. Pieniądze zgromadzone na koncie osobistym lub wspólnym zajmowane są na skutek blokady konta.
Po jakim czasie przedawnia się dług u komornika? ›
Większość zobowiązań cywilnych, takich jak niezapłacone faktury czy pożyczki, przedawnia się po 3 latach. W przypadku długów z tytułu alimentów okres ten wynosi także 3 lata, ale trzeba zaznaczyć, że w przypadku dzieci prawo do alimentów wygasa dopiero po uzyskaniu przez nie samodzielności.
Kiedy komornik umarza długi? ›
Jeśli postępowanie egzekucyjne zostało zawieszone, i następnie wierzyciel przez sześć miesięcy nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania - to komornik umorzy całe postępowanie egzekucyjne.
Czego może chciec komornik? ›
Komornik nie ma prawa do rzeczy, które nie należą do dłużnika - nawet jeśli te znajdują się w mieszkaniu, w którym obecnie przebywa (nie musi być tam zameldowany). Może prowadzić egzekucję tylko z tych ruchom*ości, nieruchom*ości i środków, które należą do osoby zadłużonej.
Jeżeli chodzi o uprawnienia, które przysługują komornikowi, może on legitymować osoby w celu potwierdzenia tożsamości. W ramach realizacji egzekucji komornik może zająć m.in. część wynagrodzenia za pracę, część dochodów z tytułu renty, emerytury lub innych tytułów.
Kiedy komornik nie może wejść do domu? ›
Choć może to być dla wielu osób zaskakujące, to komornik może wejść do mieszkania dłużnika tylko w jego obecności lub za jego zgodą. Jeśli dłużnik nie wyraża zgody, komornik nie ma prawa wejścia, chyba że uzyska specjalny nakaz sądowy pozwalający na przeprowadzenie czynności egzekucyjnej bez jego pozwolenia.
Jakimi sprawami zajmuje się komornik? ›
Gdy wierzycielowi lub firmie windykacyjnej nie udaje się wyegzekwować zapłaty od dłużnika, sprawa trafia do sądu, a następnie, najczęściej na drogę postępowania komorniczego. W takim wypadku, przymusową egzekucją długu zajmuje się gwarant wykonalności wyroku, czyli komornik sądowy.
Czy komornik od razu przychodzi do domu? ›
Prawo stanowi jasno, że jeśli istnieje podejrzenie, że w danym lokum przebywa dłużnik, komornik ma prawo wkroczenia do takiego mieszkania lub domu. Najprościej mówiąc, nie ma więc sytuacji, kiedy komornik nie może wejść do domu.
Czy komornik może zabrać telefon komórkowy? ›
Zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym wierzyciel ma prawo do egzekucji z mienia dłużnika, w tym także z telefonu komórkowego. Komornik może zająć telefon komórkowy dłużnika.
Co komornik może zabrać z domu? ›
Komornik może zająć różne składniki majątku, w tym ruchom*ości (np. samochody, sprzęt AGD), nieruchom*ości (np. domy, mieszkania), wierzytelności (np. wynagrodzenie za pracę, rachunki bankowe), środki na rachunkach bankowych oraz dochody z działalności gospodarczej.
Czy komornik może ściągać dług z rodziny? ›
Czy komornik może ściągać dług z rodziny? Nie. Polskie prawo stanowi, że komornik nie może ściągnąć długów z rodziny dłużnika. Za długi odpowiedzialna jest konkretna osoba o konkretnym numerze PESEL i nikt poza nią.
Po jakim czasie komornik przychodzi do domu? ›
Komornik może pojawić się u dłużnika bez zapowiedzi i bez wcześniejszego listownego uprzedzenia. Jednak przy pierwszej czynności komornik powinien poinformować dłużnika o podstawie egzekucji i doręczyć mu stosowne dokumenty, chyba że dłużnik celowo nie odbiera korespondencji.
